شاهكار هنری امیر المومنین ، حضرت علی(ع) ؛ خطبه ای فوری و بدون نقطه !!!
عجايب فراوان از مولاي متقيان علي (ع) شنيده شده، از دلاوريها و رشادتها، احسان و نيكوكرداري، صبر و بردباري، اما يكي از شگفتيهاي اين بزرگ مرد عالم اسلام خطبهايست كه كه بدون نقطه و بداهه و البته بدون تامل قرائت نموده اند. چنانکه عقلها حیران ماند و نام این خطبه را مونقه گذاشتند، یعنی در حسن و نیکویی و بلاغت، شگفت آور است.
متن كامل اين خطبه رو به همراه معني فارسي براتون میزارم. حتماً ببینید.
الحَمدُ لِلّهِ أهلِ الحَمدِ وَ أحلاهُ ، وَ أسعَدُ الحَمدِ وَ أسراهُ ، وَ أکرَمُ الحَمدِ وَ أولاهُ. الواحدُ الاحدُ الأحَدُ الصَّمَدُ ، لا والِدَ لَهُ وَ لا وَلَدَ. سَلَّطَ المُلوکَ وَ أعداها ، وَ أهلَکَ العُداةَ وَ أدحاها ، وَ أوصَلَ المَکارِمَ وَ أسراها ، وَ سَمَکَ السَّماءَ وَ عَلّاها ، وَ سَطَحَ المِهادَ وَ طَحاها ، وَ وَطَّدَها وَ دَحاها ، وَ مَدَّها وَ سَوّاها ، وَ مَهَّدَها وَ وَطّاها ، وَ أعطاکُم ماءَها وَ مَرعاها ، وَ أحکَمَ عَدَدَ الاُمَمِ وَ أحصاها ، وَ عَدَّلَ الأعلامَ وَ أرساها. الاِلاهُ الأوَّلُ لا مُعادِلَ لَهُ ، وَلا رادَّ لِحُکمِهِ ، لا إلهَ إلّا هُوَ ، المَلِکُ السَّلام ، المُصَوِّرُ العَلامُ ، الحاکِمُ الوَدودُ ، المُطَهِّرُ الطّاهِرُ ، المَحمودُ أمرُهُ ، المَعمورُ حَرَمُهُ ، المَأمولُ کَرَمُهُ. عَلَّمَکُم کَلامَهُ ، وَ أراکُم أعلامَهُ ، وَ حَصَّلَ لَکُم أحکامَهُ ، وَ حَلَّلَ حَلالَهُ ، وَ حَرَّمَ حَرامَهُ. وَ حَمَّلَ مُحَمَّداً (صَلَّ اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ) الرِّسالَةَ ، وَ رَسولَهُ المُکَرَّمَ المُسَدَّدَ ، ألطُّهرَ المُطَهَّرَ.
أسعَدَ اللهُ الاُمَّةَ لِعُلُوِّ مَحَلِّهِ ، وَ سُمُوِّ سُؤدُدِهِ ، وَ سَدادِ أمرِهِ ، وَ کَمالِ مُرادِهِ. أطهَرُ وُلدِ آدَمَ مَولوداً ، وَ أسطَعُهُم سُعوداً ، وَ أطوَلُهُم عَموداً ، وَ أرواهُم عوداً ، وَ أصَحُّهُم عُهوداً ، وَ أکرَمُهُم مُرداً وَ کُهولاً. صَلاةُ اللهِ لَهُ لِآلِهِ الأطهارِ مُسَلَّمَةً مُکَرَّرَةً مَعدودَةً ، وَ لِآلِ وُدِّهِمُ الکِرامِ مُحَصَّلَةً مُرَدَّدَةً ما دامَ لِالسَّماءِ أمرٌ مَرسومٌ وَ حَدٌّ مَعلومٌ. أرسَلَهُ رَحمَةً لَکُم ، وَ طَهارَةً لِأعمالِکُم ، وَ هُدوءَ دارِکُم وَ دُحورَ ، عارِکُم وَ صَلاحَ أحوالِکُم ، وَ طاعَةً لِلّهِ وَ رُسُلِهِ ، وَ عِصمَةً لَکُم وَ رَحمَةً.
اِسمَعوا لَهُ وَ راعوا أمرَهُ ، حَلِّلوا ما حَلَّلَ، وَ حَرِّموا ما حَرَّمَ ، وَ اعمِدوا – رَحِمَکُمُ اللهُ – لِدَوامِ العَمَلِ ، وَ ادحَروا الحِرصَ ، وَ اعدِموا الکَسَلَ ، وَ ادروا السَّلامَةَ وَ حِراسَةَ مُلکِ وَ رَوعَها ، وَ هَلَعَ الصُّدورِ وَ حُلولَ کَلِّها وَ هَمِّها. هَلَکَ وَ اللهِ أهلُ الاِصرارِ ، وَ ما وَلَدَ والِدٌ لِلاِسرارِ ، کَم مُؤَمِّلٍ أمَّلَ ما أهلَکَهُ ، وَ کَم مالٍ وَ سِلاحٍ أعَدَّ صارَ لِلأعداءِ عُدَّةً وَ عُمدَةً. اَللّهُمَّ لَکَ الحَمدُ وَ دَوامُهُ، وَ المُلکُ وَ کَمالُهُ ، لااِلهَ إلّا هُوَ ، وَسِعَ کُلَّ حِلمٍ حِلمُهُ ، وَ سَدَّدَ کُلُّ حُکمٍ حُکمُهُ ، وَ حَدَرَ کُلَّ عِلمٍ عِلمُهُ. عَصَمَکُمُ وَ لَوّاکُم، وَ دَوامَ السَّلامَةِ أولاکُم ، وَ لِلطّاعَةِ سَدَّدَکُم ، وَ لِلاِسلامِ هَداکُم ، وَ رَحِمَکُم وَ سَمِعَ دُعاءَکُم ، وَ طَهَّرَ أعمالَکُم ، وَ أصلَحَ أحوالَکُم. وَ أسألُهُ لَکُم دَوامَ السَّلامَةِ ، وَ کَمالَ السَّعادَةِ ، وَ الآلاءَ الدّارَةَ ، وَ الاَحوالَ السّارَّةَ ، وَ الحَمدُ لِلّهِ وَحدَهُ.
معنی:
ستایش مخصوص خدایی است که سزاوار ستایش و مآل آن است. از آنِ اوست رساترین ستایش و شیرین ترین آن و سعادت بخش ترین ستایش و سخاوت بار ترین(و شریف ترین) آن و پاک ترین ستایش و بلند ترین آن و ممتاز ترین ستایش و سزاوارترین آن. یگانه و یکتای بی نیاز(ی که همه نیازمندان و گرفتاران آهنگ او نمایند). نه پدری دارد و نه فرزندی.
ستایش مخصوص خدایی است که سزاوار ستایش و مآل آن است. از آنِ اوست رساترین ستایش و شیرین ترین آن و سعادت بخش ترین ستایش و سخاوت بار ترین(و شریف ترین) آن و پاک ترین ستایش و بلند ترین آن و ممتاز ترین ستایش و سزاوارترین آن. یگانه و یکتای بی نیاز(ی که همه نیازمندان و گرفتاران آهنگ او نمایند). نه پدری دارد و نه فرزندی.
شاهان را (به حکمت و آزمون) مسلّط ساخت وبه تاختن واداشت. و ستمکاران (و متجاوزان) را هلاکت نمود و کنارشان افکند. و سجایای بلند را (به خلایق) رسانید و شرافت بخشید. و آسمان را بالا برد و بلند گردانید. بستر زمین را گشود و گسترش داد و محکم نمود و گسترده ساخت. آن را امتداد داد و هموار کرد و (برای زندگی) آماده و مهیّا فرمود. آب و مرتعش را به شما ارزانی داشت. تعداد اقوام را (برای زندگی در آن) به درستی. (و حکمت) مقرّر فرمود و بر شمار (یکایک) آنان احاطه یافت. و نشانه های بلند (هدایت) مقرّر فرمود و آنها را بر افراشته و استوار ساخت.
معبود نخستین که نه او را هم طرازی است و نه حکمش را مانعی. خدایی نیست جز او، که پادشاه است و (مایۀ) سلامت، صورتگر است و دانا، فرمانروا و مهربان، پاک و بی آلایش. فرمانش ستوده است و حریم کویش آباد (به توجّه پرستندگان و نیازمندان) است و سخایش مورد امید. کلامش را به شما آموخت و نشانه هایش را به شما نمایاند. و احکامش را برایتان دست یافتنی نمود. آنچه روا بود حلال و آنچه در خور ممنوعیت بود، حرام شمرد.
بار رسالت را بر دوش محمّد(صلّی الله علیه و آله) افکند. (همان) رسول گرامی که بدو سروری و درستی (در گفتار و کردار و رفتار) ارزانی شده، پاک و پیراسته است.
خداوند این امّت را به خاطر برتریِ مقام و بلندیِ شرف و استواری دین او و کامل بودنِ آرمانش سعادت بخشید. او بی آلایش ترین فردِ از آدمیان در هنگامه ولادت و فروزنده ترین ستاره یمن و سعادت است. او بلند پایه ترین آنان (در نیاکان) است و زیباترین آنها در (نسل و) شاخسار. و درست پیمان ترین و کریم ترین آنان است در نوجوانی و بزرگسالی.
درود خداوند از آن او و خاندان پاکش باد، درودی خالص و پی در پی و مکرّر (برای آنان) و برای دوست داران بزرگوارشان، درودی ماندگار و پیوسته، (برای همیشه:) تا وقتی که برای آسمان حکمی مرقوم است و نقشی مقرّر.
او فرستاد تا تا برایتان رحمتی باشد و مایه پاکیزگی اعمالتان و آرامش سرای (زندگی) شما و بر طرف شدن نقاط ننگ (: و شرم آور کار)تان. و تا مایه صلاح حالتان باشد و اطاعت شما از خدا و رسولانش و موجب حفظ شما و رحمتی (بس بزرگ ) از او فرمان برید و بر دستورش مواظبت ورزید. آنچه را حلال دانست، حلال و هر چه را حرام داشت حرام بشمارید. خدایتان رحمت کند؛ آهنگ کوششی پیوسته نمایید و آزمندی را از خود برانید و تنبلی را وا نهید. رسم سلامت و حفظ حاکمیّت و بالندگی آن را – و آنچه را که موجب دغدغه سینه ها
منابع:
- نهج السّعادة، به نقل از کتاب «مجموعة ادبیة» تألیف محی الدّین محمد بن عبد القاهر بن الموصلی الشهروزی
- برگرفته از کتاب دو شاهکار علوی(محمد احسانی فر لنگرودی)
- مناقب آل ابی طالب (ابن شهر آشوب)
- الصراط المستقیم
- نهج الایمان (زین الدّین علی بن یوسف بن جبر)
- بحار الانوار
- منهاج البراعة
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر